ទៅលេងប្រាសាទតាព្រហ្ម
ឫសឈើជិតជុំ ហ៊ុមពទ្ធ័សិលា។
ថ្ងៃល្ងាចបាត់ព្រះសុរិយា
បក្សីខ្ញៀវខ្ញារ វិលរកទ្រនំ។
នៅឡើយតែរូបនាងខ្ញុំ
កាច់រាងច្រិមច្រុម ម្ដុំដើមឈើយក្ស។
ត្រាច់ចរ អន្ទោលភ្ញាក់ៗ
ខ្លាចខ្មោចចេញពញ្ញាក់ រត់ទាក់សម្លុយ។
ខំដើរមិនខ្វល់ដីហុយ
ត្រៀមជើងរត់ប្រុយ បើមានខ្មោចលង។
Tag Archives: លឹម វីរីយ៉ា
ឆ្នេរខ្សាច់កែប
អនុស្សាវរីយ៍នៅកោះកុង
ឱ! ខេត្តកោះកុង ស្ថិតក្នុងចិត្តខ្ញុំ
ឋានសួគ៌ពទ្ធ័រុំដោយមហាសាគរ
ពីរថ្ងៃនឹងអ្នកសែនសុខគ្មានប្ដូរ
ទោះបីភ្លៀងផ្គរក៏ស្ងប់ដួងចៃ។
ឱ! កោះកុងអ៊ើយ ម្ដេចឡើយឆ្ងាយម្លេះ?
បើជិតត្រឹមណ្ណេះ ម្លេះទៅរាល់ថ្ងៃ
ឈរនៅមាត់ជ្រាំងមើលផ្ទៃទឹកប្រៃ
ថ្ងៃរះស្អែកថ្មី វិលវៃម្ដងទៀត។
កោះកុងកោះខ្មែរក្បែរព្រំស្រុកសៀម
អ្នកស្រុករវាមរកស៊ីខ្មីឃ្មាត
ស្នាមសើចអ្នកកោះចងចិត្តខ្ញុំទៀត
សូមកុំឆ្ងាយឃ្លាត កោះកុងខ្មែរអ៊ើយ!!!
——–
ពីសៀមរាប,
ថ្ងៃសៅរ៍ ៨រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំមមី ឆសក័ ព.ស ២៥៥៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១១ ខែមេសា គ.ស ២០១៥
ស្រណោះធម្មជាតិ
អង្គុយតែឯង-ឯកា ក្នុងព្រៃព្រឹក្សាបុព្វតាស្ងាត់ឈឹង។
ឮសូរតែរៃកណ្ដឹង ច្រៀងឲទ្រហឹងពីលើចុងឈើ។
រុក្ខជាតិបោកបក់រង្គើ ងើយមើលទៅលើ ឈើបាំងពពក។
បក្សីហោះហើរឆ្វែលមក ឆៀងឆាបលិប-ល បន្ទរសំឡេង។
វាយោ បក់ផាត់ជាភ្លេង ប្រលោមបន្លែងក្រែងខ្ញុំអផ្សុក។
ពីនេះតទៅថ្ងៃមុខ បួងសួងសុំសុខ ស្រុកខ្មែរសាន្តត្រាណ។
ព្រៃឈើសល់ទាំងប៉ុន្មាន សូមរក្សាបានតដល់កូនចៅ។
ឈើបេង កកោះ ស្រឡៅ ក្រញូងពណ៌ខ្មៅ នាងនួនពួនខ្លាច។
ប្រឆាំងឃាតករកំណាច បេះដូងបិសាច កោងកាចបំផ្លាញ។
ឈើខ្មែរតស៊ូក្រាញ់ក្រាញ ដើម្បីបង្ហាញកូនចៅជាន់ក្រោយ។
បើដឹងរួមគ្នាដង្ហោយ កុំឡើយបណ្ដោយឲវិនាសបង់។
ព្រៃឈើស្លូតបូតទៀងត្រង់ មនុស្សទេដែលផ្ចង់តែភាពឫស្យា។
សូមឈប់បំផ្លាញព្រឹក្សា អារក្សអ្នកតាក៏លែងក្រហាយ។
មនុស្សសត្វនឹងរស់សប្បាយ សោះនឹងខ្វល់ខ្វាយរឿងគ្រោះធម្មជាតិ។
ផ្សារភ្ជាប់កុំបីរវាត រស់បានមួយជាតិ ឆ្លៀតថែផែនដី។
____________
ពី លឹម វីរីយ៉ា,
ថ្ងៃសុក្រ ៩រោច ខែផល្គុន ព.ស ២៥៥៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែមិនា គ.ស ២០១៥
រឿង ខ្ញីដុះលើដើមឈើ
មានបុរសនគរ ឈូ ម្នាក់ ពុំធ្លាប់ដែលស្គាល់ខ្ញីសោះឡើយ។ ថ្ងៃមួយគេដើរមកផ្សារ ឃើញមនុស្សយកខ្ញីមកលក់ គេក៏យកដៃចាប់ខ្ញីមកមើលចុះមើលឡើងមួយសន្ទុះ ក៏និយាយជាមួយអ្នកដែលឈរក្បែរនោះថា
“អាផ្លែឈើនេះ វាច្បាស់ជាចេញផ្លែនៅលើដើមជាមិនខាន”
បុរសម្នាក់ទៀតស្ដាប់ឮដូច្នេះ គេក៏ប្រាប់ថា
“មិនមែនទេ! ខ្ញីវាដុះចេញពីក្នុងដីទេតើ!”
“វាមិនអាចទៅរួចទេ!” បុរសនោះប្រកែក “អ្នកឯងមើលផ្លែវាមើល៍! វាពិតជាកើតចេញពីដើមឈើ មិនមែនដុះពីក្នុងដីទេ!”
គេទាំងពីរនាក់ប្រកែកយកឈ្នះរៀងៗខ្លួន។ បុរសម្នាក់ទៀតក៏និយាយបញ្ជោះទាំងកំហឹងថា
“បើពូកែ យើងភ្នាល់គ្នាដាក់លាមួយក្បាល ហើយនាំគ្នាដើរសួរគេឲបានដប់នាក់សិន! បើខ្ញុំចាញ់ ឯងយកលាខ្ញុំទៅចុះ!”
ពេលដើរសួរអ្នកដទៃប្រហែលដប់នាក់រួចមក គ្រប់គ្នាគេសុទ្ធតែឆ្លើយថា ខ្ញីដុះចេញពីក្នុងដីទាំងអស់។ បុរសនោះបាត់មាត់មួយសន្ទុះក៏ពោលបន្ត
“ឯងយកលាយើងក៏យកទៅចុះ! យ៉ាងណាៗ ក៏ខ្ញីដុះលើដើមឈើដែរ!”
———————————–
កត់ត្រានៅក្នុង “សៀថៅសៀវស”
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ “និទានប្រាជ្ញា” ភាគ៣,
បកប្រែនិងរៀបរៀងដោយ អតីតគ្រូបង្រៀនខេត្តបាត់ដំបង លោក គឹម ចាន់ណា,
បោះពុម្ពលើកទី១, ឆ្នាំ២០០៩ ទំពរ័ ៦២–៦៣
វិភាគរឿង
បុរសនគរ ឈូ ទោះបីជាភ្នាល់ចាញ់គេអស់លាមួយក្បាលទៅហើយ ក៏នៅតែក្រាញផ្កាប់មុខថា ខ្ញីដុះនៅលើដើមឈើជាដដែល មិនព្រមទទួលស្គាល់ការពិតអ្វីឡើយ។
មនុស្សខ្លះទោះបីជាត្រូវទទួលកំហុស ព្រោះបដិសេធមិនរួច តែក្នុងចិត្តនៅតែមិនព្រមទទួលស្គាល់ការពិតដូចបុរសនេះដែរ។ កំហុសដែលកើតឡើងនេះ គឺដោយសារគំនិតចង្អៀតចង្អល់ ឬគំនិតអត្តនោមតិ យល់តែខ្លួនឯងថា រឿងវាយ៉ាងនេះ ឬយ៉ាងនោះ ទៅតាមតែក្បាលវ៉ាល់របស់ខ្លួន។
មនុស្សយើងម្នាក់ៗ ប្រសិនបើចេះគោរព ប្រតិបត្តិទៅតាមគោលការណ៍នៃសច្ចធម៌ ហើយចេះកែប្រែកំហុសឆ្គងបាន គឺពិតជាពុំមានរឿងអស់សំណើចបែបនេះកើតឡើង ដូចជាបុរសនគរ ឈូ នេះឡើយ។ នៅស្រុកខ្មែរ មនុស្សរបៀបនេះក៏មានច្រើនរាប់មិនអស់។
កូនប្រុសមាសឪពុក
ពាក្យថាកូនប្រុស ចូរកូនចាំចុះ
ប្រៀបសសរផ្ទះ ទ្រទ្រង់រឹងមាំ
ប៉ិនទ្រាំស៊ូឈ្នះ ពេញដោយឆន្ទះ
ជាទីបង្អែក។
ពាក្យថាកូនប្រុស ចរិយាមិនស្លុះ
ស្អប់ពាក្យចាំស្អែក រូតរះម្នីម្នា
ហត់មិនយំស្រែក ឈ្លាសវៃបែងចែក
រែកពុនជួសឪ។
ពាក្យថាកូនប្រុស ចេះស្គាល់កំហុស
ខុសដូរឲត្រូវ ក្រោកមុនថ្ងៃរះ
ឈ្នះអស់សត្រូវ ទោះភ្លាត់ខុសផ្លូវ
គង់មានខ្មោចជួយ។
ពាក្យថាកូនប្រុស ដោះបានទាំងអស់
មិនងាយរំអួយ ស្ថាបនិកគ្រួសារ
តួជាភូឈួយ ឪចាស់លែងព្រួយ
ព្រោះមានកូនប្រុស។
ច្នេះបើបានដឹង កូនប្រុសព្រលឹង
កុំនៅត្រេះត្រុះ ឆាប់ឡើងម្ចាស់ការ
ទេព្ដាយាងចុះ ឲពរកូនប្រុស
ឈ្នះអស់ភារកិច្ច។
ឥលូវឪចាស់ ជម្ងឺច្រើនណាស់
រស់សង្ឃឹមតិច ម្ដាយក៏មិននៅ
កូនហ្អើយធ្វើម្ដេច មានតែពាក្យពេចន៍
ផ្ដាំទុកជាទ្រព្យ។
បើសិនឪស្លាប់ កូនច្បាស់ជាយ៉ាប់
រស់នៅមិនគាប់ កំព្រាមេបា
ក្លាយជាអភព្វ័ ព្រោះកូនមិនធ្លាប់
ស្គាល់ភាពពិបាក។
អត់ម៉ែអត់ឪ ដំណើរឆ្ពោះទៅ
ឪក្លាចកូនយ៉ាក ជីវិតហេងហាង
រតេករតាក ទោះភ្ញាក់ខ្លួនខ្ញាក
វាហួសបាត់ហើយ។
កូនហ្អើយកូនប្រុស ឪខំបណ្ដុះ
សង្ឃឹមជាខ្នើយ ពេលដែលឪចាស់
បានផ្ដេកទ្រេតកើយ កូនស្គាល់តែល្ហើយ
ឪរស់យ៉ាងណា?
ណ្ហើយចុះកូនពៅ ឪបែបគ្មានផ្លូវ
តម្រង់ជីវ៉ា ឲភ្ញាក់រឭក
មុនមានសង្ខា ចាំឪមរណា
បួសភ្លើងឲផង។
ឥលូវសូមស្លេះ ព្រោះទាល់តម្រិះ
ខ្លាចកូនសៅហ្មង អាក់អន់មន្ទិល
ក្នុងគ្រានេះម្ដង ធ្វើម្ដេចឪផ្សង
មិនបានសម្រេច។
——————————–
ដោយ លឹម វីរីយ៉ា
ថ្ងៃចន្ទ័ ៦រោច ខែមាឃ ឆ្នាំមមី ឆសក័ ព.ស ២៥៥៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ គ.ស ២០១៥
មាឃបូជា ២៥៥៨
មាឃពេញបូណ៌មីប្រពៃខ្ពង់ខ្ពស់
រឭកនឹកឆ្ពោះដល់ពុទ្ធសាសនា
ថ្ងៃដែលព្រះអង្គចេញផ្សាយគោលការណ៍
ដប់មួយប្រការ “ឱវាទបាដិមោក្ខ” (១) ។
ច្នេះពុទ្ធបរិសទ័ សូមឱនគារវៈ
វន្ទាស្មោះស្មគ្រ័ទទួល មោក្ខធម៌ (២)
ដើរតាមលំអានព្រះពុទ្ធបវរ
រីករាយអំណរដល់ខួប ចតុរង្គ (៣)។
រឭកថ្ងៃបុណ្យហៅ “មាឃបូជា”
កូនខ្មែរគ្រប់គ្នាសូមថ្វាយបង្គំ
មានទៀនធូបផ្កាបូជា ជាធំ
បួងសួងបន់ស្រន់ឲដល់និព្វាន។
សូមបានចាកផុតវាលវដ្ដសង្សារ
វែងឆ្ងាយក្រៃណារកស្ងប់ផងគ្មាន
សូមរតនត្រៃ ច្នៃធ្វើជាស្ពាន
ឆ្លងគ្រប់ជំហានមានតែសន្តិ។
សូមពុទ្ធសាសនាស្ថិតនៅអមតៈ
ជាធម៌ប្រត្យក្ស ពេញដោយគតិ
អប់រំមនុស្សលោកឲលះអស្មិ
ទុក្ខំ នត្ថិ ចិរស្សំ (៤) រៀងអ៊ើយ!
សូមអធិដ្ឋានដល់ ទសបារមី (៥)
ដ៏អស្ចារ្យក្រៃគ្មានអ្វីប្រៀបឡើយ
សូមភពនៃមនុស្សបានឈានដល់ត្រើយ
មាឃបូជាហើយ ឆ្លើយថា សាធុ!
————————-
ដោយ លឹម វីរីយ៉ា
សៀមរាប
ថ្ងៃអង្គារ៍ ១៥កើត ខែមាឃ ឆ្នាំមមី ឆសក័ ព.ស ២៥៥៨
ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣ ខែ កុម្ភះ គ.ស ២០១៥
—————————
ពន្យល់វាក្យសព្ទ័
(១) “ឱវាទបាដិមោក្ខ” គោលការណ៍ទាំង១១ប្រការដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់បានប្រកាសឲមនុស្សលោកយកទៅអនុវត្តដើម្បីសេចក្ដីសុខក្នុងជីវិត។
(២) “មោក្ខធម៌” ធម៌ដែលនាំសត្វឲរួចចាកទុក្ខ។
(៣) មកពីពាក្យ “ចតុរង្គសន្និបាត” មាននយ័ថា៖ ការប្រជុំដោយអង្គ៤ របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ គ្រប់ព្រះអង្គដើម្បីទ្រង់សម្ដែងនូវ “ឱវាទបាដិមោក្ខ”។
(៤) ទុក្ខំ = សេចក្ដីលំបាក ទុក្ខព្រួយ / នត្ថិ = ដែលគ្មាន / ចិរស្សំ = យូរលង់ជាអង្វែង រៀងរហូត
(៥) “ទសបារមី” គឺបារមីទាំង១០ មាន៖ ១.ទានបារមី ២.សីលបារមី ៣.នេក្ខម្មបារមី ៤.បញ្ញាបារមី ៥.វិរិយបារមី ៦.ខន្តិបារមី ៧.សច្ចបារមី ៨.អធិដ្ឋានបារមី ៩.មេត្តាបារមី ១០.ឧបេក្ខាបារមី។ បារមីទាំង ១០ នេះឯងដែលពោធិសត្វរាល់ព្រះអង្គបំពេញឲ្យបានត្រាស់ជាព្រះសព្វញ្ញុពុទ្ធ។
បួងសួងជូនម្ដាយ
បើសិនលោកនេះមានបារមី
ពូកែខ្លាំងក្រៃដូចនិទាន
អាចចម្លងមនុស្សផុតស្រេកឃ្លាន
រស់ក្នុងនិព្វានឋានផុតទុក្ខ។
បើសិនជីវិតពិតមានកម្ម
កូនសុខចិត្តទ្រាំជំនួសមុខ
បួងសួងឧទ្ទិសម្ដាយបានសុខ
ផុតចាកក្ដីទុក្ខរួចគុកកម្ម។
សូមអធិដ្ឋានអស់បារមី
កំពូលខ្លាំងល្បី ចូរចងចាំ
បើម្ដាយខ្ញុំជា ផុតជ្រោះកម្ម
មិនបាច់រង់ចាំ ខ្ញុំសាងផ្នួស។
ដោយ លឹម វីរីយ៉ា
ថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤

អយនកាលសម័យនៅប្រាសាទអង្គរវត្ត (Equinox in Angkor Wat)
Equinox ប្រែមកថា “អយនកាល“ ដែលមានសេចក្តីប្រែសម្រាយថា ផ្លូវឬគន្លងសុរិយគតិ ដែលមានវេលាថ្ងៃនិងយប់ស្មើគ្នា គឺនៅថ្ងៃទី២១ ឬ ២២ ឬ ២៣ មិនា និង ថ្ងៃទី ២១ ឬ ២២ ឬ ២៣ កញ្ញា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។
បាតុភូតនេះកើតឡើងដោយសារតែ ដំណើរនៃអក្ស័ផែនដី ទ្រេតចុះមកយ៉ាងទាប ពោលគឺវាស្ថិតនៅក្នុងខ្សែស្របមួយជាមួយនឹងព្រះអាទិត្យ ។ ចំណុចកណ្តាលនៃព្រះអាទិត្យ ស្ថិតនៅក្នុងផ្ទៃតែមួយជាមួយនឹងខ្សែអេក្វាទរ័ផែនដី ។
ក្នុងពេលដំណាលគ្នានេះ រូបភាពដ៏អច្ឆរិយៈមួយនឹងផុសឡើង ក្នុងទឹកដីអង្គរខេត្តសៀមរាប ពោលគឺយើងទាំងអស់គ្នានឹងបានមើលឃើញ ព្រះអាទិត្យរះដ៏ធំមួយបណ្តែតខ្លួនឡើង ពីក្រោយកំពូលកណ្តាលនៃប្រាង្គប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលនេះជាភស្តុ័តាងឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថា បុព្វបុរសខ្មែរដែលជាវិស្វករសាងសង់ប្រាសាទអង្គរ មិនមែនចេះត្រឹមតែ វិសយ័សំណង់ និង សិល្បះប៉ុណ្ណោះទេ លោកថែមទាំងយល់ដឹងច្បាស់ពីដំណើរនៃតារាវិថី ក្នុងចក្រវាលនេះទៀតផង ។
ដូច្នេះ អ្នកសាងប្រាសាទអង្គរ គឺជា វិស្វករ ជា ស្ថាបត្យករ ជាសិល្បករ ជាហោរាសាស្រ្ត និងជាតារាវិទូ ផងដែរ។សំណេរមួយនេះ គឺជាការក្រើនរំឭក និងជាការចែករម្លែកចំណេះដឹង ដល់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ដែលមិនទាន់បានយល់ដឹងអំពីរឿងរ៉ាវទាំងនេះបានទទួលជ្រាប និងចូលរួមក្នុង អយនកាល ដ៏កម្រ និងដ៏អស្ចារ្យក្នុងពិភពលោក នៅថ្ងៃទី ២១, ២២, ២៣ ខែ មិនា ឆ្នាំ ២០១៣ (និងជារៀងរាល់ឆ្នាំ) ។
ចំណែកឯ អយនកាល នាវេលាថ្ងៃទី ២១, ២២, ២៣ ខែកញ្ញាវិញ ជាថេរវេលានៃរដូវវស្សាក្នុងតំបន់ត្រូពិក ប្រទេសកម្ពុជាជាតួយ៉ាង។ ដូច្នេះ អយនកាល ក្នុងខែកញ្ញា ធ្វើឲ្យយើងពិបាកនឹងមើលឃើញទិដ្ឋភាពថ្ងៃរះចំពីលើកំពូលប្រាសាទអង្គរនោះណាស់ ដោយសារតែ មេឃភ្លៀងរលឹម ពពកខ្មៅបាំងបិទ ស្ទើរគ្រប់វេលា ។
ដូចនេះ ឱកាសល្អនៃអ្នកស្រលាញ់វិសយ័ថតរូប គឺមានតែក្នុងខែមិនា តែប៉ុណ្ណោះ ។ ខ្ញុំមិនមែនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងការគោរពអញ្ជើញបងប្អូនទាំងអស់គ្នាឡើយ ខ្ញុំគ្រាន់តែជាអ្នកស្រលាញ់វិសយ័ថតរូបម្នាក់ និងជាអ្នកដែលចូលរួមផ្សព្វផ្សាយពីវប្បធម៌ខ្មែរដោយស្មគ្រ័ចិត្ត ដែលចង់ប្រកាសដំណឹងនេះទៅដល់មិត្តទាំងអស់គ្នាដែលមានចំណង់ចំណូលចិត្តដូចជាខ្ញុំដែរ។ ហើយបើសិនជាមាននិស្សយ័យើងនឹងជួបជុំគ្នានាវេលាព្រឹកព្រហាមម៉ោង ៥.៣០ នាទី ក្នុងថ្ងៃណាមួយនៃថ្ងៃទាំង៣នោះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
បញ្ជាក់! ក្នុងចំណោមអច្ឆរិយៈវត្ថុទាំង៧ធំៗក្នុងពិភពលោក មានតែប្រាសាទអង្គរ១គត់ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើង ស្របទៅតាមរូបមន្ត តារាភូគព្ភសាស្រ្ត ដែលសំណង់បុរាណនានាលើផែនដីនេះមិនអាចផ្ទឹមបាន។
សរសេរនៅថ្ងៃទី៥ ខែមីនា គ.ស ២០១៣









