ដីទុកធ្វើផ្នូរ (កំណាព្យបទកាកគតិ)

នេះដីកេរឪ បន្សល់ទុកនៅ

អាពៅសង់ផ្ទះ ទទឹង៣ម៉ែត្រ

បណ្ដោយអស់ស្ទះ សង់រួចនឹងឈ្នះ

បេះដូងម៉ែក្មេក។

ឮតែគេថា បេីចង់រៀបការ

ទាល់មានផ្ទះដេក តូចក្ដីធំក្ដី

អាចផ្សំដំណេក ល្អជាងទៅដេក

ផ្ទះឪផ្ទះម៉ែ។

ប្លង់ផ្ទះចង្អៀត តែចិត្តមិនត្បៀត

ព្រោះវាមានស្នេហ៍ បេះដូងរីកធំ

ធំប៉ុនវាលស្រែ អាចរស់ល្ហេីយល្ហែ

ឥតប្រែប្រួលថ្វី។

ដីនេះពីដេីម ឪវាទុកផ្សេីម

ត្រៀមធ្វេីចេតិយ លុះកូនធំឡេីង

វាឥតចេះអី ចង់បានតែដី

យកទៅសង់ផ្ទះ។

ទម្រាំដឹងរឿង អាពៅចិត្តសឿង

វាចង់តែឈ្នះ វាមានសង្សារ

ចង់ការរូតរះ ម៉ែក្មេកវាលះ

សួរផ្ទះសម្បែង។

ពេលនេះរួចរាល់ ថ្ងៃការជិតដល់

វាអរមិនលែង អនាគតវា

ច្បាស់ជាខែងរ៉ែង សប្បាយហុយផ្សែង

ផ្ទះប៉ុនផ្នូរខ្មោច។

———

វិរិយា🌸

ថ្ងៃអង្គារ ១រោច ខែកត្តិក ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣

រឿង សៀវភៅនាង

បុរសដ៏ស្រស់សង្ហាម្នាក់កំពុងរស់នៅក្នុងបន្ទប់អាថ៌កំបាំងមួយ នៃជ្រុងម្ខាងភពផែនដី លួចស្រលាញ់នារីដ៏ស្រស់សោភាម្នាក់យ៉ាងសម្បើមអស្ចារ្យ។ ជាញឹកញាប់នារីវ័យក្មេង ដ៏មានប្រជាប្រិយភាព និយមចូលចិត្តថតរូបក្របសៀវភៅ បង្ហាញម៉ូដសៀវភៅ បង្ហោះក្នុងបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗ ហាក់ដូចជាចង់បង្អួតពិភពលោកថា នាងស្រលាញ់ចូលចិត្តសៀវភៅហ្នឹងណាស់ ព្រមដោយសារជាអក្សរខ្លីៗ ភ្ជាប់ជាមួយផង។ នាងគ្រាន់តែសរសេរខ្លះៗពីសេចក្ដីសង្ខេបនៃសៀវភៅដែលនាងចម្លងចេញមកពីអារម្ភកថាអ្នកនិពន្ធ ដែលមានបោះពុម្ពស្រាប់លើក្រប ឬក្នុងទំព័រទី១ជាដើម។

ហ្វេនដ៏កម្សត់រូបនោះ ដោយហេតុតែស្រលាញ់នាងពេក គ្រប់ពេលដែលឃើញរូបថតសៀវភៅដែលនាងបង្ហោះបង្ហាញ គេតែងតែលបទិញស្ងាត់ៗ យកមកអានទាល់តែចប់ៗ… មិនមែនអានយកចប់លំៗទេ គឺអានយកឱ្យយល់ច្បាស់តែម្ដង ក្នុងគោលបំណងដើម្បីឈ្វេងយល់ពីខ្លឹមសារក្នុងសៀវភៅដែលម្ចាស់បេះដូងថ្លើមប្រមាត់គេពេញចិត្ត។ គេតែងគិតថា បើនាងចូលចិត្តអ្វី គេត្រូវតែព្យាយាមយល់ពីវត្ថុនោះដូចគ្នាដែរ ដើម្បីងាយស្រួលទាក់ទង ដណ្ដើមបេះដូងនាងនៅពេលក្រោយ។

៣ឆ្នាំកន្លងផុតទៅ ដែលនាងថតបង្ហោះសៀវភៅអប់រំ អស់ជាច្រើនក្បាល ក្នុងនោះរួមមានតាំងពីអក្សរសិល្ប៍បរទេស ប្រវត្តិសាស្ត្រ នយោបាយ សាសនា វប្បធម៌ ប្រលោមលោកស្នេហា បទស៊ើបអង្កេតពីអាថ៌កំបាំងធម្មជាតិ ហើយសៀវភៅប៉ុន្មានក្បាលចុងក្រោយ គឺជាសៀវភៅទស្សនវិជ្ជាអប់រំ និងលួងលោមផ្លូវចិត្តដ៏អស្ចារ្យមួយ ដែលបង្រៀនមនុស្សឱ្យរៀនរស់នៅម្នាក់ឯងដោយក្ដីរីករាយ និងសន្តិភាព។

គឺសៀវភៅចុងក្រោយនោះឯង ដែលគេ ចាប់ផ្ដើមមើលដឹងថា តាមការពិត “នាង” គ្រាន់តែជាអ្នកលក់សៀវភៅតាមហ្វេសប៊ុគធម្មតាម្នាក់ ជានារីល្ងីល្ងើម្នាក់ដែលចេះត្រឹមតែបង្ហោះរូបសៀវភៅ លក់អនឡាញស៊ីកុំមីស្យុងពីអ្នកផលិត តែមិនដែលអានសៀវភៅឱ្យចប់បានមួយក្បាលណាឡើយ។

មន្តស្នេហ៍ដែលនាងមាន… ទីបំផុតទៅ គេបានឈ្វេងយល់ដោយឯងៗថាវាត្រឹមតែជាសម្បករូបខាងក្រៅរបស់នាង វាលែងក្លាយជាទីទាក់ទាញតទៅទៀត សូម្បីតែប៉ុនល្អងធូលី……

គេឈប់តាមដាន ទំព័រផ្លូវការរបស់នាងទៀតហើយ… គេបានរស់នៅជាមួយភាពរឹងមាំពីខាងក្នុងខ្លួនយ៉ាងមានក្ដីសុខសុភមង្គល តាំងពីពេលនោះដរាបរៀងអើយ!

——–

វិរិយា🌸 (អ្នកនិពន្ធអត់ហាងឆេង)

បណ្ដាំអាត្មា (កំណាព្យបទ៨ព្យាង្គ)

អាត្មាសូមផ្ដាំ ចាំណា! ញាតិញោម

បាយហាង បាយខ្ទម ឆីឆ្អែតដូចគ្នា

តែបាយសៀងលីង ចាញ់បាយសាច់ទា

ពេញពោះដូចគ្នា តែវាខុសជាតិ។

អាត្មាសូមផ្ដាំ ចាំណា! យាយតា

អ្នកស្រែ អ្នកផ្សារ ចូររក្សាញាតិ

កុំឈ្លោះទាស់ទែង ក្រែងខ្មាំងវាឆ្លៀត

បើផ្ទះចង្អៀត មកនៅវត្ដមក៍។

អាត្មាសូមផ្ដាំ ចាំណា! សាវក

អ្នកជាប់ អ្នកធ្លាក់ អ្នកបរោក្ខោ

មានខ្លួនទីពឹង ដូចមានកូនសោរ

រស់មិនឆោឡោ ផ្អើលរកគេជួយ។

អាត្មាសូមផ្ដាំ ចាំណា! បងប្អូន

ឫស្សីក្នុងក្បូន ក៏អាចលាស់ត្រួយ

ទម្រាំគ្រាប់ស្រូវ លើផ្លូវរលួយ

បានភ្លៀងធ្លាក់មួយ ច្បាស់ជាចេញស្លឹក។

អាត្មាសូមផ្ដាំ ឱ្យចាំអ្នកផ្ដើម

គេផ្ដួចរួចឆ្នើម យើងសើមទទឹក

អ្នកខ្លះផ្ដេកផ្ដួល មួយយប់ទើសព្រឹក

ព្រោះមិនដឹងឫក អ្នករៀបចំរឿង។

អាត្មាសូមផ្ដាំ ចាំឱ្យប្ដូរផ្ដាច់

រឿងអ្នកល្អល្អាច់ បូរបាច់ចិត្តសឿង

គេមានមេបក្ស​ ស្មគ្រលេងស្បង់លឿង

បង្កើតសាច់រឿង ពង្វក់អ្នកហ្នឹង!

———

វិរិយា 🌸

ថ្ងៃអង្គារ ៨រោច ខែកត្ដិក ថ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស. ២៥៦៧

ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ គ.ស. ២០២៣

សាវកប្លម (កំណាព្យបទ៧ព្យាង្គ)

មើលរូបលិចទឹក នឹករឿងចាស់

កាលណោះជ្រួលណាស់ ទាំងចាស់ក្មេង

ប្ដូរងាប់ជាប់ឈ្មោះ ជួសសំឡេង

មិនដឹងគេលេងពង្វក់ក្បាល។

ឥឡូវភាគ២ ស៊ីលុយក្រាស់

ជំទាវច្រើនណាស់ជួយបណ្ដាល

បណ្ដុះគំនិតអន់ស្រាលៗ

ងងឹតអម្បាលអវិជ្ជា។

អ្នកខ្លះមានងារដល់ឧកញ៉ា

ប៉ុន្តែប្រាជ្ញាដូចមាន់ទា

បង្ហោះហ្វេសប៊ុគផ្សាយតគ្នា

ពន្លិចអ្នកជាឱ្យធ្លាក់ជ្រាំ។

ឧបាសិកាមហាខ្ពស់

ងារសែនពីរោះឈ្មោះបន្លំ

ដឹកនាំគេឯងលែងសូវសម

ព្រោះលបរៀបចំចោរសាមាន្យ។

ធម្មព្រះសម្ពុទ្ធមិនត្រងត្រាប់

បែរជាទៅផ្កាប់រឿងតិរច្ឆាន

ផ្សាយធម្មថោកទាបពេញភូមិឋាន

សមាធិបានក្លាយជាព្រាយ។

វិបស្សនាមិនព្រមគិត

បែរជាទៅរឹតរឿងទំនាយ

ខំប្រឹងទម្លុះសីលធ្លុះធ្លាយ

លាមកស្អុយភាយពេញខេមរា។

——–

វិរិយា🌸

៨រោច ខែកត្ដិក ២៥៦៧​ – ៥ វិច្ឆិកា ២០២៣

វិបត្តិបរិត្ដផរណារបស់ចិនឆ្នាំ២០២៣

បរិត្តផរណា” (Deflation) គឺជាវិបត្តិមួយដែលមានលក្ខណៈអាក្រក់ជាង​ និងគ្រោះថ្នាក់ជាង “អតិផរណា” (Inflation)។ ពេលនេះ ចិនកំពុងផុងខ្លួនយ៉ាងជ្រៅ ក្នុងវិបត្តិបរិត្ដផរណា។

តើ “បរិត្តផរណា”​ ជាអ្វី?

វាជាសូចនករណ៍មួយបញ្ជាក់ថាប្រទេសជាតិកំពុងតែសម្បូរហូរហៀ ពោរពេញទៅដោយអ្នកផលិត អ្នកផ្គត់ផ្គង់ អ្នកលក់ចេញ អ្នកនាំចេញ អ្នកលក់បន្ត ប៉ុន្តែបែរជាគ្មាន ឬមានតិចតួចពេកនូវចំនួនអ្នកទិញចុងក្រោយសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ (Final Consumers)។ 

បញ្ហានេះ អាចបណ្ដាលឱ្យទំនិញសព្វសារពើជាប់គាំង ចាល់ ពេញក្នុងប្រទេសដូច្នេះចរន្ដសាច់ប្រាក់ក៏នឹងគាំងដូចគ្នា។ ដូច្នេះ ចង់ឬមិនចង់ ម្ចាស់រោងចក្រសហគ្រាសធំៗទាំងអស់ ត្រូវបញ្ចុះថ្លៃទំនិញនិងសេវា គ្រប់បែបយ៉ាង ហើយរដ្ឋាភិបាល ត្រូវលើកលែងពន្ធសព្វសារពើ ទាំងចំពោះអ្នកផលិត អ្នកលក់ និងអ្នកទិញ។ ក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ ធនាគារជាតិ ត្រូវបោះពុម្ពលុយបន្ថែមឱ្យច្រើនឡើង ដើម្បីជួយឱ្យទំនិញមានតម្រូវការទិញដូរ និងឡើងថ្លៃវិញ ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាវិធីដ៏ល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិទេ។

ជប៉ុនក៏ធ្លាប់ជួបនឹងវិបត្តិដូចគ្នានេះម្ដងរួចមកហើយកាលអំឡុងក្រោយព្យុះរលកយក្ស ស៊ូណាមិ ឆ្នាំ ២០១១ (កុំច្រឡំជាមួយស៊ូណាមិ ២០០៤) វាជាពេលដែលលុយយេនជប៉ុនឡើងថ្លៃខ្ពស់កប់ពពក ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យអ្នកលក់ផលិតផលជប៉ុននៅទូទាំងពិភពលោកលក់ផលិតផល Made in Japan លែងដាច់ ព្រោះតម្លៃទំនិញត្រូវបានគណនាតាមរយៈលុយយេនជប៉ុន។ ដំណោះស្រាយរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន កាលណោះ គឺ បញ្ចេញលុយយេន ទៅបរទេសយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ហើយប្រមូលទិញរូបិយបណ្ណបរទេស ដូចជាដុល្លារ យូរ៉ូ ផោន រីងហ្គីត… ចូលឱ្យច្រើន ដើម្បីបន្ទាបបន្ថោក រូបិយបណ្ណជាតិជប៉ុនខ្លួនឯង ដើម្បីជួយស្រោចស្រង់ផលិតផលជប៉ុនដែលលក់នៅបរទេសឱ្យធ្លាក់ចុះថោកមកវិញ ដើម្បីរក្សាតុល្យភាពរវាងការផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ។ លុយយេន កាលណោះ ឡើងថ្លៃខ្លាំងក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីពេក គឺត្រឹមតែប៉ុន្មានខែប៉ុណ្ណោះដោយសារតែក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនៅបរទេស សម្រុកដូរយកលុយយេនដើម្បីសងសំណងខូចខាតទៅរោងចក្រ សហគ្រាសដែលមានមូលដ្ឋាននៅជប៉ុន ដែលត្រូវបានរងការបំផ្លាញពីគ្រោះរលកយក្សស៊ូណាមិ។

ខ្ញុំសូមលើកឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែងឱ្យងាយយល់ កាលជំនាន់បរិត្ដផរណាជប៉ុន។ មុនវិបត្ដិបរិត្តផរណា (ឆ្នាំ ២០១០) អត្រាប្ដូរប្រាក់ USD 1 = JPY 87.78 លុះក្រោយព្យុះរលកយក្សភ្លាម ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ អត្រាប្ដូរប្រាក់ គឺ USD 1 = JPY 79.71។ មានន័យថា លុយយេនជប៉ុនឡើងថ្លៃខ្លាំងក្រោយវិបត្តិ វាគឺជា បរិត្តផរណារបស់ជប៉ុន។ ការឡើងថ្លៃតម្លៃរូបិយបណ្ណជាតិក្នុងរយៈពេលខ្លីពេក គឺជាគ្រោះថ្នាក់របស់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។

រឿងរ៉ាវជាឧទាហរណ៍ មានដូចជា ក្នុងពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ២០១១ ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ Hitachi តម្លៃ $200 លុះក្រោយជប៉ុនជួបវិបត្តិបរិត្តផរណា (លុយយេនឡើងថ្លៃ) ធ្វើឱ្យតម្លៃម៉ាស៊ីនត្រជាក់ Hitachi ដែលលក់នៅបរទេស ដែលទិញមកពីជប៉ុន ឡើងដល់ $250 ក្នុង១គ្រឿង។ ពេលនោះ អ្នកលក់ លក់លែងដាច់ ព្រោះតែអ្នកទិញងាកទៅទិញម៉ាស៊ីនត្រជាក់ដែលផលិតពីប្រទេសផ្សេង ដែលមានតម្លៃទាបជាង។

ហេតុអ្វីមានបាតុភូតនេះ? ព្រោះថា ក្រុមហ៊ុននាំចូលម៉ាស៊ីនត្រជាក់ បានទិញផលិតផលនោះពីជប៉ុនមក ក្នុងអត្រាគណនារូបិយបណ្ណជាលុយយេនជប៉ុន អ៊ីចឹងនៅពេលដែលលុយជប៉ុនឡើងថ្លៃ ទំនិញជប៉ុននៅទូទាំងពិភពលោកក៏ឡើងថ្លៃដែរ។ ការណ៍នោះហើយ ដែលវាមិនសមតុល្យជាមួយនឹងលទ្ធភាពចាយវាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ (final consumers) ធ្វើឱ្យផលិតផលជប៉ុនគាំងលក់ឥតដាច់។

ដោយឡែក រឿងរបស់ចិនវិញ គឺផ្សេងគ្នា។ វិបត្តិ បរិត្ដផរណា ចិន គឺបណ្ដាលមកពីចំនួនអ្នកផលិត ដើម្បីលក់កើនច្រើនជាងចំនួនអ្នកទិញដើម្បីប្រើប្រាស់។ ចិនបានតាំងខ្លួនជាអ្នកផលិតអ្វីៗសព្វគ្រប់បែបយ៉ាងសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល។ ជាតួយ៉ាង ដែលបងប្អូនខ្មែរយើងអាចសម្គាល់បានងាយនោះ គឺសព្វថ្ងៃ យើងឃើញមានលក់ពាសពេញទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា នូវផលិតផលវាយនភណ្ឌពីប្រទេសចិន សម្បូរបែប ជាពិសេស ហូល ផាមួង ក្រណាត់ប៉ាក់ ឌិន អង្កាំ គ្រឿងអលង្ករណ៍សម្រាប់តុបតែងតួស្ត្រីរបាំបុរាណខ្មែរ ។ល។ ក្រៅពីផលិតហូល ផាមួង ហើយ ចិននៅបង្កើតរោងចក្រ ដេរសំពត់បត់ អាវប៉ាក់ សម្រាប់ខ្មែរស្លៀកក្នុងពិធីប្រពៃណីថែមទៀតផង។ បើយើងទិញហូល ផាមួង ខ្មែរដែលត្បាញស្រុកខ្មែរ ហើយជួលជាងដេរខ្មែរ យើងត្រូវចំណាយ យ៉ាងតិច US$ 100 ប៉ុន្តែ បើទិញពីចិនស្រាប់តែម្ដង ១ឈុតអស់តែ $25 តែប៉ុណ្ណោះ។ នោះហើយជាមូលហេតុដែលចិនអាចទន្ទ្រានចូលទីផ្សារ ហូលផាមួងនិងសម្លៀកបំពាក់ប្រណៃណីខ្មែរបាន។ ក្រៅពីនោះ ចិននៅថែមទាំងទន្ទ្រានចូល ទីផ្សារដូចគ្នានេះ នៅប្រទេសថៃ ឡាវ ភូមា ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូណេស៊ី និងបណ្ដាប្រទេសស្ទើរទាំងអស់ក្នុងលោក។

ប៉ុន្តែអ្វីៗវាមិនដូចក្ដីរំពឹងទុករបស់ចិនទេ មហាសុបិនផ្លូវសូត្រ (One belt one road) ដែលចិនបានគូសវាស និងបានកំពុងធ្វើយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំ ក៏មិនប្រាកដថាជោគជ័យ១០០%។ មហិច្ឆតាចិន ដែលហ៊ានដល់ថ្នាក់រាំងខ្ទប់ផ្លូវទឹក នៃមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ ជាភាពគឃ្លើនមួយ ដែលយើងអាចពិចារណាពី ភាពលោភលន់ និងកង្វះគុណធម៌ របស់ដង្ខៅភ្នែកលឹបមួយនេះបាន។ គេបិទត្រីមិនឱ្យហូរចុះមកក្រោម (វៀតណាម ឡាវ កម្ពុជា ថៃ និង ភូមា) ហើយគេប្រាប់ថា ចាំគេ (ចិនអ្នកនៅខ្សែទឹកខាងលើ) អ្នកដឹកត្រីតាមផ្លូវសូត្រ យកមកលក់ឱ្យវិញ កុំពិបាកអី។ គេប៉ុនប៉ង ចង់ធ្វើជាអ្នកដើរប្រមូលយកភោគផល សម្បត្តិ ធម្មជាតិ ដី ទឹក ព្រៃ រ៉ែ របស់ភពផែនដីនេះទាំងមូល ហើយធ្វើជាអ្នកផលិត និងលក់តែម្នាក់ឯង សម្រាប់មនុស្សមួយពិភពលោកទិញ។

ពេលនេះ គ្រប់គ្នាកំពុងអង្គុយទស្សនា រង់ចាំមើលថា តើចិននឹងដោះស្រាយបញ្ហា បរិត្ដផរណា ដោយរបៀបណា។ ប្រសិនបើគ្មានដំណោះស្រាយសមស្របណាមួយទេ រោងចក្រ សហគ្រាសធំៗ អាចនឹងប្រឈមបិទទ្វារ មនុស្សអត់ការងារធ្វើ ទំនិញខូចចាក់ចោលឬដុតចោល…ប្រទេសជាតិនឹងជួបបញ្ហាធំ។

យោងតាមអត្ថបទមួយពី The Telegraph ប្រទេសចិនកំពុងព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីសុខភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្លួនឯងនិងសេដ្ឋកិច្ចធំទីពីររបស់ពិភពលោក។

តម្លៃនៃទំនិញប្រើប្រាស់ផលិតនៅចិន​ Made in China គិតត្រឹមខែឧសភា បានធ្លាក់មកនៅ 0.6% ចូលដល់ខែមិថុនា បានធ្លាក់ចុះមកថែមទៀត ត្រឹម 0.1% ហើយសប្ដាហ៍មុន គឺចូលដល់ខែកក្កដា ២០២៣ នេះសន្ទស្សន៍តម្លៃអ្នកប្រើប្រាស់ CPI (Consumers Price Index) ធ្លាក់មកនៅ 0.0% (មានន័យថាគ្មានការទិញទាល់តែសោះ) ខណៈដែលសក្ដានុពលរបស់ក្រុមផលិតករចិនក៏កំពុងតែធ្លាក់ដាំក្បាលលឿនដូចផ្លេកបន្ទោរ និងអាចឈានដល់ការដួលរលំក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។ 

យោងតាមទិន្នន័យដែលចេញផ្សាយដោយការិយាល័យស្ថិតិជាតិ (National Bureau of Statistics) កាលពីថ្ងៃចន្ទ សន្ទស្សន៍តម្លៃអ្នកប្រើប្រាស់ (CPI)  មិនមានការផ្លាស់ប្តូរទេ តាំងពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ មកទើសឆ្នាំ២០២៣ នេះ។ នោះគឺជាអត្រាទាបបំផុតដែលមហាយក្សកំណាចចិនមិនធ្លាប់ជួបប្រទះទេ គិតចាប់តាំងពីដើមសតវត្សរ៍ទី១៩ មក។ បើនិយាយពីបរិត្ដផរណារបស់ពួកផលិតករចិននាគ្រានេះវិញ គឺវាមានសញ្ញាអាក្រក់តាំងពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៥ មកម្ល៉េះ។ មូលហេតុដ៏ធំជាងគេ គឺបណ្ដាលមកពី គោលនយោបាយ ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនខ្លួនឯង។


សូមបានជួបពេលថ្ងៃរះ

(កំណាព្យបទ ៦ព្យាង្គ ចង្វាក់ផ្ទួនរណ្ដំ)

ថ្ងៃរះ ជះសែង ស្ដែងជោគ
លៃលក យកជ័យ ន័យចំ
រៀបឫក្ស នឹករឿង សឿងសម
លាយឡំ ក្រំក្រៀម ត្រៀមក្រឹត្យ។

បានជួប ផ្គួបដៃ ថ្ងៃមុន
សាងគុណ លន់តួ សួរចិត្ត
រាយរាប់ ជាប់រឿង កឿងស្អិត
រោយរឹត ដិតដោយ ក្រោយដូរ។

សូមបាន ត្រាណត្រើយ ស្បើយទុក្ខ
ស្នេហ៍មុខ យុគថ្មី ដីហូរ
លើកទង់ រង់ចាំ ជ័យោ
ផ្ដាច់ប្ដូរ យកពាន ហ៊ានឈ្នះ!
———
វិរិយា🌸 

ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៨រោច ខែ បឋមាសាឍ ឆ្នាំច សំរិទ្ធិស័ក ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ៥ កក្កដា គ.ស. ២០១៨

ជំងឺ រលាក និង កៀបសរសៃ​កដៃ | Carpal Tunnel Syndrome (ហៅកាត់ថា CTS)

រូបភាពពី https://en.wikipedia.org/wiki/Carpal_tunnel_syndrome

ប្រិយមិត្តអ្នកអាន ប្រហែលជាមិនសូវបានឮញឹកញាប់ពីជំងឺនេះទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំជឿថាប្រិយមិត្តប្រហែលជាធ្លាប់ជួបអ្នកជំងឺនេះ ឬប្រហែលជា មានម្ដងម្កាលទទួលដឹងនូវអាការៈជំងឺនេះដោយខ្លួនឯង គ្រាន់តែមិនចាប់អារម្មណ៍។ ជំងឺ Carpal Tunnel Syndrome (CTS) នេះ អាចបកប្រែជាខ្មែរថា “ជំងឺរលាកសរសៃកដៃ ឬ ជំងឺកៀបសរសៃកដៃ”

រូបភាពពី https://www.medindia.net

អ្នកជំងឺ មានអាការៈ ដំបូងៗគឺឈឺស្ពឹកបាតម្រាមដៃ ចាប់ពីពាក់កណ្ដាលនាងដៃ ដល់មេដៃ។ ជាញឹកញាប់ រោគសញ្ញាសំខាន់របស់វា គឺញាក់នៅមេដៃ ម្រាមដៃចង្អុល ម្រាមដៃកណ្ដាល និងដៃនាង។ ហើយការឈឺចាប់ លេចឡើងខ្លាំងបំផុតនៅពេលយប់ នៅក្នុងចង្កោមរោគសញ្ញានៃជំងឺ CTS នេះ ពេលខ្លះក៏អាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺ មានអារម្មណ៍ថា ក្រហាយ ក្ដៅនៅតំបន់កដៃ និងបាតដៃ។ អ្នកជំងឺខ្លះ ហាក់ដូចជាទទួលអារម្មណ៍ថា ខ្សោយដៃ ទន់ដៃ នៅពេលដែលប្រើប្រាស់ដៃដើម្បីចាប់កាន់អ្វីមួយ។

រូបភាពពី https://www.academyorthopedics.com

គេបានរកឃើញមូលហេតុធំៗមួយចំនួន ដែលបណ្ដាលឱ្យកើតមានជំងឺ CTS នេះ ដូចជា៖ ការចុចកុំព្យូទ័ររយៈពេលយូរ ក្ដាប់កាន់ទូរស័ព្ទរយៈពេលយូរ (ប្រសិនបើជាទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូនទៀតនោះ ហានិភ័យនៃការបង្កជំងឺកាន់តែខ្ពស់) ការបើកបររថយន្ត ឬក្ដាប់កាន់ចង្កូតម៉ូតូ កង់ រយៈពេលយូរ។

រូបភាពពី http://www.schreibermd.com

អ្នកកើតជំងឺនេះ ប្រសិនបើ ទុកយូរមិនព្យាបាលឱ្យបានទាន់ពេលវេលាទេ អាចបណ្ដាលឱ្យបាត់បង់សរីរវិញ្ញាណចាប់ពីកដៃចុះទៅ (ឥតទទួលដឹងពីការប៉ះពាល់) សាច់ដុំបាតដៃទៅជារួមតូចស្វិត ទ្រុឌទ្រោម ខ្សោយ។ វាក៏អាចបណ្ដាលដល់មានការរលាកសន្លាក់ឆ្អឹង ហើយអាចដល់បាក់ឆ្អឹងកដៃទៀតផង។

វិធីការពារ ក៏ដូចជាវិធីសង្គ្រោះ ទាក់ទងនឹងជំងឺរលាកឬកៀបសរសៃកដៃ ( រូបភាពពី http://www.healthline.com )

ប្រសិនបើជំងឺនៅស្រាល គ្រូពេទ្យអាចប្រើវិធីចាក់ថ្នាំ ឬ ចាក់ម្ជុលវិទ្យាសាស្ត្រតាមក្បួនបុរាណចិន ព្យាបាលដោយយោហ្គា ឬ ចលនាពត់ពេនរាងកាយ ឬដោយបាញ់ឡាស៊ែកម្រិតទាប ការផ្ដល់សារធាតុវិតាមីនជំនួយ ការកៀបរុំដៃដោយឧបករណ៍សង្គ្រោះបែបទំនើប ជាដើម…។ល។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើ ករណីធ្ងន់ខ្លាំង គ្រូពេទ្យ នឹងវះកាត់ ដោយកាត់សរសៃ ចងសរសៃពួរ ដែលព័ទ្ធឆ្លងកាត់ ប្រអប់ដៃទៅកដៃ។

រូបភាពពី http://www.orthoracle.com

ចំពោះការបង្ការកុំឱ្យជំងឺនេះលេចឡើងបាន យើងត្រូវពិនិត្យមើលថា តើកិច្ចការងារប្រចាំថ្ងៃដែលយើងកំពុងធ្វើ មានសម្ពាធធ្ងន់ចំពោះកដៃដែរឬទេ? ប្រសិនបើការងារយើង គឺជាអ្នកវាយកុំព្យូទ័រវាស់ៗល្ងាច សូមឧស្សាហ៍សម្រាក ហើយម៉ាស្សាកដៃ តាមរយៈការធ្វើចលនាបង្វិលកដៃខ្លួនឯងយឺតៗ ឬ យកដៃឆ្វេងច្របាច់ដៃស្ដាំ និងយកដៃស្ដាំច្របាច់ដៃឆ្វេង ឆ្លាស់គ្នាទៅវិញទៅមក​ យ៉ាងហោចណាស់ ឱ្យបាន៥នាទីជាប់គ្នា ក្នុងការម៉ាស្សា។

របៀបម៉ាស្សាដៃ ឱ្យបានញឹកញាប់ ក្នុងអំឡុងពេលវាយកុំព្យូទ័រ ឬធ្វើកិច្ចការងារដោយប្រើដៃ និងប្រើកដៃ (រូបភាពពី http://www.powerofpositivity.com )

ប្រសិនបើ ការងារវាយកុំព្យូទ័រនោះ ជាការងារពេញម៉ោង ដែលត្រូវប្រតិបត្តិដល់ទៅ៨ម៉ោង ក្នុង១ថ្ងៃ គួរតែឈប់សម្រាក រៀងរាល់ ២ម៉ោងម្ដង។ ក្រៅពីនោះ ត្រូវរកតុ រកវត្ថុអ្វីដាក់កល់ដៃ កុំឱ្យកដៃមានសភាពប្រឹងខ្លាំងពេកក្នុងការទប់ចលនា។ ក្រៅពីកិច្ចការងារវាយកុំព្យូទ័រ សូម្បីតែអ្នកញៀននឹងទូរស័ព្ទដៃស្មាតហ្វូន ហើយកាន់ជាប់គ្នាច្រើនៗម៉ោងក្នុង១ថ្ងៃ ក៏អាចជួបបញ្ហាដូចរៀបរាប់ខាងលើនោះដែរ។ មានបច្ច័យរួមផ្សំមួយទៀតដែរ ដែលទាក់ទងនឹងកត្ដាហ្សែន ឬ តំណពូជ។ មានន័យថា ប្រសិនបើយើង មានបុព្វបុរស ដែលជាអ្នកជំនាន់មុន (ឪពុក ម្ដាយ ជីដូន ជីតា…) ធ្លាប់កើតមានជំងឺ CTS នេះ មានន័យថា យើងក៏ងាយប្រឈមនឹងការកកើតឡើងជាទីបំផុត ប្រសិនបើយើងប្រហែសតែបន្តិច។

រូបភាពពី http://www.mountsinai.org
រូបភាពពី http://www.mountsinai.org

តើស្ត្រីអាស៊ី ដែលមានសម្បុរស្បែកស្រអែម ត្រូវចាយវាយលុយកាក់ លើគ្រឿងសម្អាងដោយរបៀបណា ទើបទទួលបានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់?

នេះជាអត្ថបទសម្រាប់បងប្អូនស្ត្រី (ប្រហែលជាមានមនុស្សប្រុសខ្លះៗដែរមើលទៅ) សម្រាប់ជាគតិត្រិះរិះពិចារណា ទៅលើការគ្រប់គ្រងថវិកា ចំណាយទាក់ទងនឹងការថែរក្សាសម្រស់ របស់បងប្អូន ជាពិសេសអ្នកដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់ក្ដៅហើយសើម ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាយើងជាតួយ៉ាង។ តើធ្វើដូចម្ដេច ទើបអាចចាយវាយលុយកាក់អស់តិចបំផុត ហើយទទួលបានលទ្ធផលខ្ពស់បំផុត?

ទី១៖ ជ្រើសរើសផលិតផលដែលចម្រាញ់ក្រោមរូបមន្ត ស្បែកអាស៊ី

យើងដឹងហើយថា កន្លងមកមានក្រុមហ៊ុនផលិត និង ចែកចាយ គ្រឿងសម្អាងច្រើនរាប់មិនអស់ បានផលិតគ្រឿងថែរក្សាសម្ផស្សសម្រាប់មនុស្សច្រើនវ័យ ច្រើនប្រភេទស្បែក ទៅតាមតំបន់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ អាកាសធាតុ របស់អ្នកប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែក៏មានអ្នកប្រើជាច្រើនដែលមិនសូវយល់ដឹងពីរឿងនេះ ហើយសម្រេចចិត្តទិញប្រើផលិតផលគ្រឿងសម្អាង ទៅតាមទំនោរនៃភាពល្បីល្បាញរបស់ស្លាកសញ្ញាទៅវិញ។ មានន័យថា ប្រើតាមតែគេល្បី ប្រើតាមតែគេបញ្ជោ ដោយមិនបានសិក្សាឱ្យបានច្បាស់លាស់ដោយខ្លួនឯងទេ។ មានអ្នកខ្លះយល់ច្រឡំថា របស់ដែលមានតម្លៃខ្ពស់ៗកប់ពពក ជារបស់មានគុណភាពល្អកប់ពពកដូចតម្លៃដែរ នោះជាការយល់ខុសហើយ។

មានសុភាសិតមួយ ដែលលោកអ្នកត្រូវតែចងចាំ គឺថា “របស់ល្អ ត្រូវតែថ្លៃ តែរបស់ថ្លៃ មិនប្រាកដថាសុទ្ធតែល្អទេ”

ប្រសិនបើក្រែមលាបមុខមួយប្រភេទ គេចម្រាញ់សម្រាប់ស្ត្រីបារាំង លក់ក្នុងប្រទេសបារាំង មានន័យថា ក្រែមនោះ សម្រាប់អ្នកមានស្បែកស្ងួតខ្លាំង រស់ក្នុងអាកាសធាតុត្រជាក់ខ្លាំង សម្រាប់ស្បែកដែលមិនសូវទទួលបានពន្លឺព្រះអាទិត្យច្រើន។ ដូច្នេះ បើលោកអ្នកទៅទិញក្រែមលាបស្បែកមុខពីប្រទេសបារាំង មានន័យថា លោកអ្នកមិនអាចទទួលបានប្រសិទ្ធភាពពិតប្រាកដពីក្រែមនោះទេ វាលើកលែងតែ ក្រែមនោះ គេផលិតឡើងសម្រាប់ស្បែកស្ត្រីអាស៊ី ហើយគេសរសេរបញ្ជាក់ថា សម្រាប់នាំចេញទៅតំបន់អាស៊ី អាហ្នឹងទើបយើងអាចប្រើបាន។

ទី២៖ ជ្រើសរើសផលិតផលដែលចម្រាញ់ពីវត្ថុធាតុដើមដែលសម្បូរច្រើននៅក្នុងស្រុក

ធម្មជាតិបានបង្កើតជីវិតមនុស្សដាក់នៅទីណា ធម្មជាតិក៏បានបង្កើតរុក្ខជាតិដែលជាឱសថពូកែសក្ដិសិទ្ធ សម្រាប់ជួយជីវិតមនុស្សដាក់នៅទីនោះដែរ តែមនុស្សទេ ដែលចេះតែវង្វេងផ្លូវដោយខ្លួនឯង ហើយយល់ច្រឡំថា របស់ដែលល្អ ទាល់តែផ្សំពីវត្ថុធាតុដើមដែលនាំមកពីតំបន់ឆ្ងាយៗទៅវិញ។

ខ្ញុំឧទាហរណ៍រឿងពិតមួយដែលខ្ញុំបានជួបដោយផ្ទាល់ កាលខ្ញុំទៅសិក្សារយៈពេលខ្លីនៅប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។ នៅអ៊ីរ៉ង់ ប្រសិនបើយើងដើរតាមផ្សារ យើងនឹងឃើញគេលក់ផ្កាក្រៀមមួយប្រភេទ ដែលមានពណ៌ក្រហមឆ្អិនឆ្អៅ ស្ទើរតែគ្រប់ច្រកល្ហក កន្លែងខ្លះចាក់ធារ គរដូចភ្នំ ហើយវាមានតម្លៃថោកៗ ដូចទៅនឹងតម្លៃម្អម ជីរ ម្រះព្រៅ ស្លឹកគ្រៃ ស្លឹកក្រូច មើមខ្ជាយ មើមរំដេង មើមល្មៀត នៅស្រុកខ្មែរយើងអ៊ីចឹងដែរ។ ផ្កាទាំងនោះ មានច្រើនពូជ ច្រើនអម្បូរ ខុសៗគ្នាក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវាមានឈ្មោះរួមជាទូទៅមួយ ដែលគេស្គាល់ហៅថា “សាហ្វារ៉ុន”។ នៅក្រុងតេហេរ៉ង់ បើយើងចំណាយលុយ US$ ១ ឬស្មើនឹង KHR ៤,០០០ យើងអាចទទួលបានផ្កានោះប្រហែលជាកន្លះគីឡូក្រាម។ ខ្ញុំទិញតែកន្លះគីឡូ ប្រើរាប់ឆ្នាំមិនអស់។​

ផ្ទុយទៅវិញ ផ្កានេះ គេអាចឃោសនាផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលក់នៅក្រៅប្រទេស បានតម្លៃថ្លៃ គុណនឹង ៥,០០០ដង ឬលើសនេះទៅទៀត អាស្រ័យទៅតាមសមត្ថភាពអ្នកធ្វើម៉ាឃីធីង។ ខ្ញុំធ្លាប់ឃើញមានឈ្មួញយកមកលក់ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាពិសេសក្នុងប្រទេសដែលមិនសូវមានព័ត៌មានសម្បូរបែប អាចលក់បានដល់ទៅជាង ១ម៉ឺនដុល្លារ ក្នុង១គីឡូក្រាម ថែមទៀតផង។ មានន័យថា បើទិញនៅអ៊ីរ៉ង់ ១គីឡូក្រាម ចាយអស់ប្រហែល ១ម៉ឺនរៀលលុយខ្មែរ តែបើមកទិញនៅស្រុកខ្មែរ ត្រូវចាយអស់ ១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក។ ដូច្នេះ តម្លៃពិតវា គឺស្ថិតនៅលើ តម្រូវការ។ នេះជាច្បាប់នៃតម្រូវការ (Law of Demand)។

ឥលូវស្លេះពីការបរិយាយតម្លៃលក់ យើងមកវិភាគពីគុណភាពផ្កា សាហ្វារ៉ុន វិញម្ដង។ តើផ្កានោះ ពិតជាមានគុណប្រយោជន៍ដ៏ធំធេង អាចជួយជំរុញសុខភាពរបស់មនុស្សឱ្យល្អប្រសើរ ដូចការឃោសនា របស់គេពិតដែរទេ? ខ្ញុំសូមឆ្លើយជូនថា “គឺវាជាការពិត” គេឥតបានកុហកទេ។ ផ្កានោះ វាមានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនពិតមែន។

ប៉ុន្តែ បើសួរទៀតថា ចុះរុក្ខជាតិ ដែលដុះស្អេកស្កះ នៅព័ទ្ធជុំវិញរបងផ្ទះយើងនៅស្រុកខ្មែរនេះ មានរបស់ណា ដែលមានអត្ថប្រយោជន៍អស្ចារ្យ ដូចផ្កានោះទេ? សូមឆ្លើយថា “មាន” ហើយវាមានច្រើនជាងនោះផង ក៏ថាបានដែរ។

ខ្ញុំរំឭកសារឡើងវិញ ធម្មជាតិបង្កើតជីវិតមនុស្សនៅទីណា ធម្មជាតិក៏នឹងបង្កើតថ្នាំព្យាបាលមនុស្សនៅទីនោះដែរ។ ដូច្នេះហើយ ទើបយើងគួរនាំគ្នា ងាកមកសម្លឹងមើល ផលិតផលទាំងឡាយណា ដែលបានចម្រាញ់ចេញពីវត្ថុធាតុដើមធម្មជាតិ ដែលដុះដាលក្រាលគ្រង ស្អេកស្កះ នៅក្នុងភូមិស្រុកខ្លួនឯងវិញ ទើបហៅចំជាអ្នកមានបញ្ញាឆ្លាត។

យើងអាច ឧទាហរណ៍ ងាយៗ រុក្ខជាតិដែលជាឧសថបុរាណ ពូកែស័ក្ដិសិទ្ធិ សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺមនុស្សលោក រួមមានតាំងពី៖ “ល្មៀត រំដេង ខ្ជាយ ស្លឹកក្រូចសើច ដើមស្លឹកគ្រៃ ជីររណា ជីរក្រហម ជីរអង្កាម…និងស្មៅរាប់ពាន់ប្រភេទដែលដុះក្នុងទឹក លើគោក និង វល្លិ៍។ ក្រៅពីនោះ មានដើមឈើហូបផ្លែ ដូចជា ដើមញ ដើមល្ហុង ដើមទៀប ដើមដូង…។ល។

ទាំងពពួកស្មៅរុក្ខជាតិ មើមរុក្ខជាតិ ដើមឈើ ដើមផ្កា ដើមប្រទាល រាប់មិនអស់ទាំងនោះ កន្លងមក ក៏ធ្លាប់មាន គេយកទៅកែច្នៃ ផលិតជាគ្រឿងសម្អាង  ជាអាហារបំប៉ន ជាថ្នាំព្យាបាលរោគ រាប់រយប្រភេទ ហើយនាំចេញយកទៅលក់នៅតាមបណ្ដាប្រទេសអ្នកមាន ក្នុងតម្លៃខ្ពស់ៗកប់ពពក ដែលអាចជួយឱ្យអ្នកផលិត កើបប្រាក់ចំណេញមហាសាល ក្លាយជាមហាសេដ្ឋីស្ទើរតែគ្រប់គ្នា។

មូលហេតុចម្បង ដូចខ្ញុំបានរៀបរាប់ពីខាងដើមរួចមកហើយអ៊ីចឹង មនុស្សយើងភាគច្រើន យល់ច្រឡំថា ទាល់តែរបស់ដែលនាំមកពីតំបន់ឆ្ងាយៗ ឬជារបស់ដែលគ្មានសោះ នៅក្នុងភូមិស្រុកប្រទេសខ្លួន ទើបគិតថាជារបស់ល្អ។ បើធ្លាប់គិតដូច្នេះ សូមងាកមកពិចារណា សាជាថ្មីម្ដងទៀត ព្រោះគំនិតពីមុន នៅមិនទាន់ត្រឹមត្រូវទេ។

ទី៣៖ កុំទិញឱ្យសោះ គ្រប់ផលិតផលលាបស្បែកទាំងឡាយណា ដែលឃោសនាប្រាប់ថា អាចជួយប្ដូរពណ៌ស្បែករបស់អ្នកបាន

សូមចងចាំថា ពណ៌ស្បែករបស់មនុស្សយើងម្នាក់ៗ ត្រូវបានកំណត់ដោយមេឡានីន។ តើ “មេឡានីន” គឺជាអ្វី? “មេឡានីន” គឺជាសារធាតុពណ៌ត្នោតម្យ៉ាងដែលតែងតែមានការប្រែប្រួលចំនួន អាស្រ័យលើជីវភាពរស់នៅរបស់យើង។ អ្នកមានស្បែកពណ៌ខ្មៅ ព្រោះមានជាតិមេឡានីនច្រើនខ្លាំង។ អ្នកមានស្បែកពណ៌ស ព្រោះមាន មេឡានីនតិចតួច។ ប្រសិនបើយើងមានស្បែកស ហើយយើងចេញដើរហាលថ្ងៃច្រើន ពេលនោះ ស្បែកយើងនឹងធ្វើស្វ័យប្រតិកម្ម ដោយផលិតគ្រាប់មេឡានីនឱ្យច្រើនខ្លាំងឡើង ដើម្បីទៅជួយការពារស្បែករបស់យើងពីការបំផ្លាញដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ។ ដូច្នេះហើយ ទើបពេលយើងចេញដើរហាលថ្ងៃរឹតតែច្រើន ស្បែករឹតតែខ្មៅឡើង។ ហើយបើយើង ចូលចិត្តដើរហាលថ្ងៃ ដោយគ្មានលាបក្រែមការពារកម្ដៅ មិនបិទបាំងមុខមាត់ដោយកន្សែង មួក ឬឆ័ត្រ ទោះស្បែកផលិតមេឡានីនច្រើនប៉ុនណាក៏ជួយមិនបានដែរ យើងនឹងបានលទ្ធផលអាក្រក់មួយ គឺការឡើងខ្មៅជាំ លើផ្ទៃមុខ ហើយករណីរឹតតែធ្ងន់ គឺការឡើងគ្រាប់កន្ទួលខ្មៅៗនៅបរិវេន កញ្ចឹង ក ស្មា ជាដើម។ សម្រាប់ការឡើងជាំមុខមាត់នេះ ក៏មានមូលហេតុផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតដែរ មិនមែនត្រឹមតែករណី ត្រូវកម្ដៅថ្ងៃ តែម្យ៉ាងនោះទេ។

ដូច្នេះ តើក្រែមលាបស្បែក ឬឡេលាបស្បែក ដែលធ្វើឱ្យលោកអ្នកមើលទៅឃើញមានសម្បុរភ្លឺថ្លា ស ជាងធម្មតានោះ តើបណ្ដាលពីអ្វី?

ច្បាស់ណាស់ថា វាមិនមែនបណ្ដាលមកពីវាមានប្រតិកម្មផ្លាស់ប្ដូរពណ៌ស្បែកទេ។ មូលហេតុដែលយើងលាបឡេ ហើយឃើញស្បែកខ្លួនឯងឡើងពណ៌ ស ភ្លឺថ្លា បណ្ដាលមកពី ឡេនោះ មានផ្សំសារជាតិគីមីម្យ៉ាង ដែលទៅខាត់ស្បែកចាស់ៗដែលនៅផ្ទៃខាងលើឱ្យដាច់ដោចជ្រុះអស់គ្មានសល់។ តាមពិតទៅ ប្រសិនបើយើង គ្រាន់តែងូតទឹក ដុសសាប៊ូធម្មតា ហើយយកស្បៃ សរសៃ ននោងមកដុះខាត់លើស្បែកជាប្រចាំ ក៏អាចធ្វើឱ្យស្បែកយើង មើលទៅឃើញភ្លឺរលោង ស ជាងមុនបានដែរ គ្រាន់តែវាមិនលឿនទាន់ចិត្ត ដូចលាបឡេដែលមានជាតិកាត់ស្បែក។

អ៊ីចឹងសួរថា បើលាបក្រែមឬឡេ ដែលមានជាតិកាត់ដូច្នេះ នឹងមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? ចម្លើយគឺ ប៉ះពាល់ច្រើនណាស់។ ដំបូងឡើយ វាបានចាប់បង្ខំស្បែកឱ្យជម្រុះកោសិកាចាស់ ទាំងដែលកោសិកាចាស់នោះ មិនទាន់ដល់ពេលត្រូវជ្រុះ។ យើងឧបមា ដូចជា ដំបៅក្រម៉ដែលក្រៀម មិនទាន់ជ្រុះ ហើយយើងយកដៃទៅកេះទាំងបង្ខំឱ្យវាជ្រុះចេញមក។ ពេលខ្លះ វាអាចទៅជាក្លាយ ពិបាកលើសដើម។ ដូច្នេះ ការប្រើឡេលាបស្បែក ដែលមានសារជាតិខាត់ដោយបង្ខំនេះ ក៏អាចរុញឱ្យយើងប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកស្បែក ជំងឺសើស្បែកផ្សេងៗ ជាយថាហេតុ។

សូមសិក្សារៀនសូត្រថា នៅលើលោកនេះ មិនទាន់មានអ្នកប្រាជ្ញគីមីណា អាចមានលទ្ធភាព ប្ដូរពណ៌ស្បែករបស់មនុស្សបាននៅឡើយទេ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានគេឃោសនា លក់ផលិតផល ប្ដូរពណ៌ស្បែកមនុស្ស នោះជាអំពើបោកប្រាស់ហើយ។

សូមថែរក្សាស្បែករបស់លោកអ្នកឱ្យបានល្អ តាមរយៈការរក្សាសំណើមស្បែកជាប់ជាប្រចាំ។ សំណើមដែលល្អបំផុតសម្រាប់ស្បែកមនុស្សយើង គឺប្រេង។ ស្ត្រីក្នុងតំបន់អាស៊ី គួរជ្រើសរើសប្រើប្រេងដូងត្រជាក់ ដោយហេតុថា ដូងជាផល្លានុផលដ៏សម្បូរហូរហៀរនៅក្នុងតំបន់។

ប្រេងដូងដែលចម្រាញ់ត្រជាក់ ផ្ទុកពេញទៅដោយ អាស៊ីតខ្លាញ់ឆ្អែត ដែលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងភាពជ្រីវជ្រួញ ប្រឆាំងនឹងជំងឺសើស្បែកគ្រប់ប្រភេទ។ ប្រេងដូងត្រជាក់ បើប្រើជាអាហារបំប៉នសុខភាព នឹងជួយបញ្ចុះទម្ងន់រាងកាយ។ បើប្រើជាគ្រឿងសម្អាងលាបពីខាងក្រៅវិញ នឹងជួយបណ្ដុះសក់ បណ្ដុះរោម ការពារសង្វារ កាត់បន្ថយសង្វារដែលឡើងរួច ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងមេរោគសើស្បែក ជួយព្យាបាលជំងឺសើស្បែកគ្រប់ប្រភេទ។

ប្រសិនបើលោកអ្នកជ្រើសរើសទិញផលិតផលគ្រឿងសម្អាង សូមរកមើលផលិតផលណាដែល ផ្សំពីវត្ថុធាតុដើម ប្រេងដូង ឬ ដូង លោកអ្នកនឹងចាយប្រាក់អស់តិចបំផុត ហើយទទួលបានលទ្ធផលខ្ពស់បំផុត។

______

អត្ថបទរក្សាសិទ្ធិដោយ លឹម វិរិយា

ជូនមិត្តទៅវិបស្សនា (កំណាព្យបទភុជង្គលីលា)

ជ្រះថ្លាពេញដួងហឫទ័យ

ថ្ងៃពុធសិរី មានន័យអស្ចារ្យ

ខ្ញុំបានចេញសុយាត្រា

ជូនមិត្តធម្មអាថ៌ វិបស្សនាសីល។

បើកបរឥតមានហត់ខ្ជិល

រង្កៀកឱ្យកិល រំកិលឱ្យជិត

ទៅដល់ភ្នំគូលែនពិត

រួចទម្លាក់មិត្ត បិទភ្នែក១០ថ្ងៃ។

សូមផ្សាយផលបុណ្យថ្លាថ្លៃ

ជូនញាតិប្រុសស្រី តាមប្រពៃចិត្ត

អញ្ជើញបរិស័ទឆ្ងាយជិត

សម្រឹងសម្រិត ខិតឱ្យកៀកព្រះ។

សូមបានឱ្យស្គាល់ពាក្យឈ្នះ

គឺជាការលះ កិលេសខ្លួនឯង

មោទនា មោទនៈ ជាក់ស្ដែង

សណ្ដោងឱ្យវែង ដល់បរលោក។

———

វិរិយា 🌸

ថ្ងៃពុធ ៦រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភា គ.ស. ២០២៣

មិត្តភក្ដិរបស់ខ្ញុំឈ្មោះ ឈឹម សុភក្រ្ត ដែលខ្ញុំបានស្មគ្រចិត្តជ្រះថ្លាជួយជូនគាត់ដោយរថយន្តពីក្រុងសៀមរាប ដល់មជ្ឈមណ្ឌល ដែលនៅនឹងជើងភ្នំគូលែន ដើម្បីចូលរួមវគ្គហ្វឹកហ្វឺនថ្មី រយៈពេល១០ថ្ងៃនៅទីនោះ
ខ្ញុំស្រលាញ់រាប់អានមិត្តដែលយកព្រះធម្មជាទិសត្រីវិស័យនៃជីវិត ដូច្នេះ គឺម្នាក់នេះជាម្នាក់ក្នុងចំណោមច្រើននាក់ផ្សេងទៀតដែលខ្ញុំចូលចិត្តរាប់សេពគប់ជាគ្នា ព្រោះអ្វីដែលជួយខ្ញុំឱ្យចម្រើនឡើង គឺការលះបាននូវកិលេសតណ្ហា ដែលជាគ្រឿងថោកទាបក្នុងលោក
មជ្ឈមណ្ឌលវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន (Vipassana Meditation Center) នៃអង្គការវិបស្សនាកម្ពុជា (Vipassana Organization of Cambodia), “ធម្មអង្កុរ” (Dhamma Ankura) ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅ ភូមិថ្មជល់ ជើងភ្នំគូលែន ខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា
មជ្ឈមណ្ឌលវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន (Vipassana Meditation Center) នៃអង្គការវិបស្សនាកម្ពុជា (Vipassana Organization of Cambodia), “ធម្មអង្កុរ” (Dhamma Ankura) ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅ ភូមិថ្មជល់ ជើងភ្នំគូលែន ខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា
នៅច្រកចូលផ្លូវដីក្រហម ក្រោយពីជិះពីទីក្រុងសៀមរាបអស់ថេរវេលាប្រមាណជា ១ម៉ោងលើសបន្តិចបន្តួចរួចមក
តំបន់នេះសេវាទូរស័ព្ទខ្សោយហើយ ការរកផ្លូវតាមរយៈផែនទី ហ្គូហ្គោល នឹងមានបញ្ហាមិនខាន ព្រោះវាមិនអាចចង្អុលផ្លូវជូនអ្នកដំណើរបានដោយត្រឹមត្រូវទេ

មនុស្សអវិជ្ជមាន

ខ្ញុំសែនជ្រេញ គ្រប់ពេលដែលឮគេរំឭកពាក្យថា “គិតវិជ្ជមាន” …… និយាយលេងសើចអី! កាលពីច្រើនឆ្នាំមុន ក្នុងរវាងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ខ្ញុំជាមនុស្សម្នាក់ដែលចូលចិត្តប្រើពាក្យនេះញឹកញាប់ជាទីបំផុត ទាំងការសរសេរនិងនិយាយ។ លុះឥលូវ ដល់តែឃើញគេនាំគ្នាសាបព្រោះពាក្យនេះច្រើនខ្លាំងពេក… ច្រើនរហូតដល់ពាក្យនេះក្លាយជា អតិផរណា និងចុះថោកដូចសំរាម ក្នុងក្រសែភ្នែកខ្ញុំនេះទៅវិញ។ ហេតុអ្វី?

ព្រោះមនុស្សទ្រឹស្ដីនិយមដែលខ្លួនឯងមិនជាខ្មោចផេះអីផងនុះ ក៏និយាយនិងពោលដល់ពាក្យនេះ ស្ទើររាល់ថ្ងៃដែរ។ ខ្ញុំកើតមក ដោយស្ពាយនូវអត្តចរិតមួយចម្លែកបន្តិច ត្រង់ចូលចិត្តតែធ្វើអីដែលបញ្ច្រាសពីគេពីឯង បើទោះបីជាអ្នកផ្សេងគេមានហេតុផលរាប់លានសម្រាប់ការពារខ្លួនក៏ដោយ។

តាមពិតទៅ ការគិតវិជ្ជមាន វាគ្រាន់តែជួយទំនុកបម្រុងក្រសែចិត្តរបស់មនុស្ស កុំឱ្យវង្វេងវិលវល់ និងលួងលោមមនុស្សពីទុក្ខសោកផងទាំងពួងដែលកើតមានរាល់ថ្ងៃរុំស្រោបជុំជិត។ សម្រាប់ខ្ញុំ “ការគិតអវិជ្ជមាន” គឺជាថាមពលដ៏អស្ចារ្យដែលដុតបញ្ឆេះឱ្យល្បឿនជីវិតទៅមុខបានលឿនហើយប្រកបដោយសុខសុវត្ថិភាពទៀតផង។

ក្នុងចក្រវាល បើគ្មានប៉ូលដក (-)ទៅទង្គិចនឹងប៉ូលបូក (+) ទេ វាក៏វាគ្មានភ្លើងរន្ទះបាញ់បំផ្ទុះផែនដីនេះបានឡើយ។ ក្នុងរូបមន្តអគ្គិសនី ប្រូតុងវិជ្ជមាន ឬប៉ូលបូក គ្មានរំញោចស្អីទេ ដរាបណាគ្មានការតភ្ជាប់ជាមួយអេឡិចត្រុងអវិជ្ជមានឬប៉ូលដក។ ក្នុងសង្គមមនុស្សរស់នៅ បើគ្មានពួកមនុស្សអវិជ្ជមាន ក៏វាគ្មានក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងដែរ។ មនុស្សដែលអវិជ្ជមានបំផុត គឺជាអ្នកដែលច្នៃពិភពលោកបានសុវត្ថិភាពបំផុត។

ក្នុងការស្រាវជ្រាវពីដើម មនុស្សវិជ្ជមាន ផលិតយន្តហោះ ចំណែកមនុស្សអវិជ្ជមានផលិតខ្សែក្រវាត់និងឆ័ត្រយោង។ មនុស្សគិតល្អៗ គេផលិតម៉ូតូ តែមនុស្សអគតិ នាំគ្នាផលិតមួកសុវត្ថិភាព។ ក្នុងសង្គមមនុស្សរស់ អ្នកវិជ្ជមាននាំគ្នាកសាងសាលារៀន ប៉ុន្តែអ្នកអវិជ្ជមានវិញ កសាងគុក និងផលិតខ្នោះ។ ពួកអ្នកវិជ្ជមាន កសាងមន្ទីរពេទ្យកែកម្ផស្ស ចំណែកពួកអវិជ្ជមាន កសាងមន្ទីរពេទ្យវិកលចរិត។

ដូច្នេះ កុំសូវវិជ្ជមានខ្លាំងពេក ប្រយ័ត្នភ្លើងឆេះផ្ទះ គ្មានអ្វីសង្គ្រោះ។ កុំសូវវិជ្ជមានពេក ទិញធានារ៉ាប់រងខ្លះផង ក្រែងគ្រោះថ្នាក់ទាន់ហ័ន គ្រាន់មានគេជួយបាន។ កុំសូវវិជ្ជមានពេក ក្រែងគេលួចចាក់ពីក្រោយ គេចខ្លួនមិនទាន់។ កុំសូវវិជ្ជមានពេក ក្រែងធាតុម្ខាងទៀត សុទ្ធតែវិជ្ជមានដូចគ្នាដែរ ជីវិតអ្នកនឹងក្លាយជា ណឺត្រុង ឬ សភាពខ្ទើយ វាអសារបង់ ប្រើជាប្រយោជន៍អីមិនកើត។

អូ! មួយទៀត កុំសរសើរខ្ញុំច្រើនពេកអី ព្រោះតែកាលណាអ្នកសរសើរខ្ញុំច្រើនពេក ខ្ញុំនឹងស្អប់ខ្ពើមខ្លួនឯងមិនខាន…… ខ្ញុំត្រូវការតុល្យភាពអារម្មណ៍ដើម្បីរស់ឱ្យបានសុខស្រួល!

_________

លឹម វីរីយ៉ា

ថ្ងៃសុក្រ ទី៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០

រូបថតខ្ញុំនៅលើភ្នំបូកគោ ត្រង់ទីតាំងបឹងទឹកសាប

កំណាព្យខ្មែរ ទស្សនវិជ្ជា និង ចំណេះដឹងទូទៅ